Programa 5

Nolakoa zen fusil desberdintzailerik gabeko ehiza? Nolakoa zen natura harengandik baztertuta ez geundenean? Arrunta, agian? Faroe uharteetan nekez landu daiteke lurra; hortaz, gizakiak animalien mende daude. Martin arrunta eta antzeko animaliak, Trut! lanean kaioek izorratzen (eta jaten) zuten pinguino hegalari hura. Hemen, gainera, faroetarrek izorratzen dute, beren bizitzarako arrisku ez txikiagoarekin, labarretan zintzilikatzen baitira eta aldi bakoitzean gutxi batzuk ehizatzen baitituzte. Gizakiek, kaioak baino okerrago hornitutako harrapakariek, honako hauek behar dituzte: sokak, txanoak (eder egoteko), hesola bat, sare bat eta hainbat izatea (zintzilikatzen dena eta zintzilikatzen denari eusten diotenak). Eta giza kumeek harrotasunez ikasten dute arte txiki hori, harremana amaituko ez duen harreman modu hori: itsasoaren gainean, milaka martinek hegan egiten jarraitzen dute.

Eta orain, haurrak, entzun lehoia arkuekin ehizatzen zutenen istorioa... Haitz batzuetan, «lehengo gizonek» beren buruak eta ehizatzen zituzten animaliak erretratatu zituzten. Mali, Nigeria eta Burkina Fasoren arteko mugatik gertu gaude, «inongo herrialdean», Altamira eta bertako bisonteei eta South lanari jarraituz, eta istorio hau guretzat da, ondorengo gizakientzat. Inongo herrialdean, natura arrunta da; baserritarrak eta artzainak lehoiekin batera bizi dira, izenez deitzen diete, ezagutzen dituzte. Lehoiek behin gaixoei bakarrik erasotzen diete. Paregabeki, lehoi batek behi osasuntsu bati erasotzen dio, eta, ordena berrezartzeko, Gaoengana jo behar da, ehiztariengana, alegia. Ehiza prestatzeko denbora behar da. Denbora asko. Arkuak, geziak, tranpak, «boto» pozoia egin behar dira. Pozoia egiteko fruituak ematen dituen zuhaitza dauden lekutik bostehun kilometrora dago. Hara doaz. Ondoren, ehizan, guztiari erreparatu behar zaio: arreta bikoitza behar da, dena zeinua baita. Porrot egiten dute, gelditu egiten dira, taldeko norbait hiltzen da eta askatu egiten ditu, hasi egiten dira berriro. Eta, soilik amaieran, ehizatu egiten dute. Eta ehizatutako animalia bakoitza zendu bihurtzen dute, abestu eta barkamena eskatzen dute, haiekiko begirune oro dute, eta Rouchek harreman horren errealitatea filmatzen du, ehiztari eta animaliena bereiz baino errealagoa. Hiltzen eta jaten denarekiko begirunea, hain zuzen ere, hil eta jan egiten delako. Gaoak etxera itzuliko dira bihotzean gezia sartuta, istorioa istorioetan banatuko da; haurrak hazten direnean, inork ez du lehoia arkuarekin ehizatuko.